Της Δήμητρας Καδδά
Την ανάγκη τα μέτρα στήριξης της αγοράς και της κοινωνίας να συνεχισθούν και το 2021 αφού η πανδημία μαίνεται, αλλά να έχουν «αντισταθμίσματα» ταχύτερων μεταρρυθμίσεων και μέχρι… κεραίας αξιοποίησης των νέων κοινοτικών κονδυλίων που αναλογούν στη χώρα από Σχέδιο Ανάκαμψης των 32 δισ. ευρώ μεταφέρθηκε χθες στην Ελλάδα και από τις 2 πλευρές του Ατλαντικού.
Τα εύσημα και οι συστάσεις για την πορεία που πρέπει να ακολουθηθεί από την ελληνική κυβέρνηση το επόμενο τρίμηνο συνόδευσαν τη χθεσινή έγκριση από το Eurogroup του 4ου πακέτου «δόσεων» των 767 εκατ. ευρώ (τα χρήματα συνδέονται με την Ενισχυμένη Εποπτεία). Η κυβέρνηση έλαβε εύσημα για τα μέτρα στήριξης που εφαρμόζει ώστε να αντιμετωπίσει τους τριγμούς της πανδημίας και φτάνουν σε αξία μέχρι στιγμής στα 31,5 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 7,5 δισ. ευρώ προορίζονται για το 2021 με ορατό πλέον το ενδεχόμενο επέκτασής τους).
Το μήνυμα που μεταφέρεται από το Eurogroup είναι πως τα μέτρα πρέπει να συνεχιστούν. Αλλά να είναι στοχευμένα και προσωρινού χαρακτήρα, με γνώμονα και τη διατήρηση της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών.
Οι χρησμοί του ΔΝΤ
Ανάλογο μήνυμα έστειλε χθες - από την άλλη άκρη του Ατλαντικού - το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του για τη 2η μετα-προγραμματική αξιολόγηση της χώρας (που ολοκληρώθηκε δύο μήνες πριν). Η βασική σύσταση ήταν να συνεχιστούν τα μέτρα στήριξης, κρίνοντας ότι προς το παρόν το χρέος (το οποίο προφανώς επιβαρύνουν σε συνδυασμό με την πτώση του ΑΕΠ) παραμένει βιώσιμο. Αν και όπως προαναγγέλθηκε, η κατάσταση θα επανεξεταστεί το πρώτο εξάμηνο του 2021 με νέα έκθεση βιωσιμότητας που θα διεξάγει το ΔΝΤ.
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί όπως και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κάνουν σαφές πως η δυνατότητα τροφοδότησης της αγοράς και της κοινωνίας με μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση της υγειονομική κρίσης, δημιουργούν ακόμα πιο μεγάλη ανάγκη τόνωσης του ΑΕΠ. Και αυτό, εξηγούν, μπορεί να γίνει με την επιτάχυνση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα, με την υλοποίηση ακόμα πιο γρήγορα των μεταρρυθμίσεων που η ίδια έχει εξαγγείλει, αλλά και με ταχύτατη και επιτυχή υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης των 32 δισ. ευρώ.
Οι εκκρεμότητες
Το Eurogroup ανέδειξε χθες μία σειρά από εκκρεμότητες ως κορυφαίας προτεραιότητας για την κυβέρνηση. Ζήτησε να αρθούν οι καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Κράτους προς ιδιώτες. Λόγω της πανδημίας ειδικά στο σκέλος των ασφαλιστικών ταμείων δεν έχει καταστεί εφικτό να μειωθούν.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην 8η έκθεση αξιολόγησης της χώρας (που συνδέεται με την εν λόγω «δόση» από τον ESM) είχε υπολογίσει πώς τα χρέη τον προηγούμενο Σεπτέμβριο ήταν κατά 800 εκατ. ευρώ πάνω από το στόχο που είχε τεθεί και πώς ουσιαστικά το μεγάλο αγκάθι είναι οι οφειλές ασφαλιστικών ταμείων. Η χώρα δεσμεύτηκε για νέο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής όλων των υπολοίπων οφειλών εκτός ασφαλιστικών ταμείων εντός του έτους.
Ξεχωριστά ονομάτισε το Eurogroup στη χθεσινή ανακοίνωση του για την Ελλάδα το θέμα των κόκκινων δανείων και της ανάγκης σταθερής απομείωσής τους και μέσω της ταχύτερης δυνατής ενεργοποίησης του νέου Πτωχευτικού δικαίου, κάτι το οποίο απαιτεί την ολοκλήρωση των εφαρμοστικών διατάξεων. Ειδική αναφορά γίνεται και στην ανάγκη ενίσχυσης της ΑΑΔΕ, αλλά και στις μεταρρυθμίσεις για την καλύτερη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών.
Μεγάλη σημασία δίνεται στην επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων που η ίδια η κυβέρνηση έχει εντάξει από τον προηγούμενο Ιούνιο στο καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας. Αλλά και στην καλύτερη δυνατή χρήση των 32 δισ. ευρώ.
Στην ανακοίνωση του το Eurogroup συγχαίρει τις ελληνικές αρχές «για το μεγάλο πακέτο έγκαιρων, στοχευμένων και προσωρινών μέτρων στήριξης που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα» αλλά και για «την πρόοδο που σημειώθηκε με την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, ιδίως την υιοθέτηση μεγάλης μεταρρύθμισης του ελληνικού πτωχευτικού πλαισίου». Γίνεται λόγος όμως και για αυξημένη αβεβαιότητα που συνεπάγεται η πανδημία που καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη να αντιμετωπισθούν «μεσοπρόθεσμοι κίνδυνοι και προκλήσεις» με επιτάχυνση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας για την περαιτέρω στήριξη της ανάκαμψης.
Ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας αναφέρθηκε στην 5η, συνεχόμενη, θετική Έκθεση για την Ελλάδα. Επισήμανε πως συνεχίζεται ο σχεδιασμός και η υλοποίηση πολιτικών, «με στόχο να υπερβούμε τις σημερινές δυσκολίες με τις ελάχιστες δυνατές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, να αναδιατάξουμε την οικονομία μας και να θέσουμε τις βάσεις για υψηλή, βιώσιμη, έξυπνη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη».
Επόμενο κρας τεστ
Η επόμενη έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας θα ανακοινωθεί τον Φεβρουάριο, δηλαδή παράλληλα με το τελικό σχεδιασμό της χώρας για το Σχέδιο Ανάκαμψης των 32 δισ. ευρώ που περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις. Ουσιαστικά τότε οι ίδιες διευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα χειρίζονται τόσο το σκέλος των μεταρρυθμίσεων όσο και το σκέλος του νέου κοινοτικού χρήματος που θα δικαιούται η Ελλάδα.
Όσον αφορά στο πακέτο «δόσεων» των 767 εκατ. ευρώ, προέρχεται κατά 644 εκατ. ευρώ από τα κέρδη ομολόγων που θα χρησιμοποιηθούν για τη μείωση του χρέους (και έτσι έμμεσα για την τροφοδότηση των κρατικών διαθέσιμων), ενώ το υπόλοιπο ποσό αφορά στο κέρδος για το ελληνικό Δημόσιο από τη διατήρηση σε χαμηλά επίπεδα του επιτοκίου του 2ου δανείου που έλαβε τον καιρό των μνημονίων.
